Այնպես պատահեց, որ այդ պատերազմներից մեկում արքա Արամը գերի ընկավ Նաբուքոդոնոսորին: Բայց դա դեռ չէր նշանակում, որ թշնամին վերջնական հաղթանակ է տարել: Ու հենց այդ պատճապով Նաբուքոդոնոսորը պայման դրեց.

— Դու տասը օր հաց չես ուտելու, իսկ տասնմեկերորդ օրը աղեղնամարտի կբռնվես իմ հետ: Ու եթե հաղթես ինձ, ուրեմն դու ինձնից ուժեղ ես ավելի: Այդ դեպքում ես քեզ ազատություն կտամ:

Արամը ողջ գիշեր մտածմունքների մեջ էր, իսկ առավոտյան խնդրեց, որ ոչ հեռու կանգնած հայկական բանակից նրան մի գեղեցիկ վահան բերել տան: Նաբուքոդոնոսորը չէր առարկում դրան, և Ասորեստանի արքայի սուրհանդակները եկան հայերի մոտ և հաղորդեցին Արամի խնդրանքը: Ողջ գիշեր Հայաստանի թագավորի զինվորները փորձում էին գուշակել, թե ինչ գաղտնիք կա Արամի խնդրանքի մեջ: Ի վերջո կռահելով իրենց թագավորի խնդրանքի իմաստը, վահանի կաղապարի տակ մի լավաշ են թաքցնում ու այդ վահանը հանձնում են Նաբուքոդոնոսորի սուրհանդակներին: Եվ ոչ ոք ասորիներից չհասկացավ, որ հացը կարելի է թաքցնել պղնձե կաղապարի տակ՝ չէ որ ասորիները ոչինչ չէին լսել լավաշի մասին: Արամը, տեսնելով վահանը, ասաց՝ գլուխը շարժելով.

— Ոչ, սա այնքան լավը չէ, վաղը կբերեք մի ուրիշ վահան:

Եվ այդպես, ամեն օր Նաբուքոդոնոսորի սուրհանդակները Արամին մի նոր լավաշ էին բերում: Տասնմեկերորդ օրը Արամը ու Նաբուքոդոնոսորը դուրս եկան աղեղադաշտ: Նաբուքոդոնոսորը համոզված էր, որ Արամը, տասնմեկ օր առանց հացի մնալով, հուսահատվել է ու կորցրել ուժը: Բայց Արամը հաղթող դուրս եկավ Նաբուքոդոնոսորի կողմից առաջարկած մրցույթում և պատվով վերադարձավ իր հայրենիքը: Լավաշը փրկեց նրան: Հայաստան վերադառնալուց հետո թագավորը հրամայեց, որ այսուհետև Հայաստանում բոլոր հացի տեսակները վերածվեն լավաշի:

Տոլմա նա պատրաստվում է մսից և խաղողի տերևից վերցնում ենք խաղողի տերև դնում ենք նրա մեջ միս և դնում են կատսայի մեջ և եփում ենք։

• Գտեք  տրված թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։
• 35  և 14
  (35,14)=7
• 26  և 13
  (26,13)=3
• 26 և 24
  (26,24)=2
• 270 և 90
  (270,90)=90
• 140 և 70
  (140,70)=70
• 4 և 11
  (4,11)=1
• 7  և 3
  (7,3)=1
• 16  և 9
  (16,9)=1
• 45 և 15
  (45,15)=15
• 64 և 72
  (64,72)=8
• 30  և 45
  (30,45)=15
• 60 և 120
  (60,120)=60
• 68  և 64
  (68,64)=4
• 11 և 7
  (11,7)=1
• 160 և 40
  (160,40)=40
• 74 և 32
  (74,32)=2
• 21 և 28
  (21,28)=7
• 30 և 36
  (30,36)=6
• 32 և 20
  (32,20)=2

Խնդիր

• Ամենաշատը քանի՞  միանման փունջ  կարելի է պատրաստել 30 սպիտակ և 24 վարդագույն պիոններից (ոչ մի ծաղիկ չավելանա):
  (30,24)
  
  
• Ամենաշատը  քանի՞  միանման խումբ  կարելի է կազմել  75  մեծահասակից  և  45 երեխայից (ոչ մի մարդ  խմբից դուրս չմնա):
  (75,45)
  
  
• Ամենաշատը քանի՞  միանման  նվեր կարելի է պատրաստել 27 շոկոլադից  և  63 թխվածքաբլիթից (շոկոլադ և թխվածքաբլիթ   չավելանա ):
  (63,27)

• 15  և 18
  15,1,3,5,15
  18,1,2,3,18
• 24 և 16
  24,24,1,2,4
  16,1,2,16,4
• 18 և 24
  6
• 240 և 60
  60
• 250 և 50
  50
• 4 և 7
  1
• 5  և 11
  1
• 14 և 9
  1
• 25 և 5
  5,
• 16 և 32
  16
• 10 և 8
  2,
• 20 և 24
  4
• 100 և 20
  20
• 6 և 7
  1
• 150 և 30
  30
• 18 և 36
  18
• 15 և 40
  5
• 40 և 70
  10
• 28 և 18
  2

Երկրաշարժերը ստորերկրյա ցնցումներն են և Երկրի մակերևույթի տատանումները: Դրանք ծագում են երկրակեղևում կամ միջնապատյանի վերին մասում հանկարծակի տեղաշարժերի, ճեղքումների ու խզումների հետևանքով և տարածվում մեծ հեռավորությունների վրա:

Երկրաշարժը բնության ահեղ երևույթներից է: Երկրաշարժի հետևանքով մի քանի րոպեի ընթացքում կարող են ավերվել քաղաքներ ու գյուղեր, զոհվել տասնյակ հազարավոր մարդիկ:
Ծովափնյա շրջաններում երկրաշարժն ուղեկցվում է ջրի հսկայական ալիքներով, որոնք ցամաքի մեծ տարածքները ծածկում են ջրով:
Երկրակեղևի խորքը, որտեղ գոյանում են խզում և ապարների տեղաշարժ, կոչվում է երկրաշարժի օջախ: Օջախի վերևում գտնվող Երկրի մակերևույթի մասը կոչ¬վում է երկրաշարժի վերնակենտրոն (էպիկենտրոն): Երկրակեղևի տեղաշարժերը կարող են առաջանալ տարբեր խորություններում; Հիմնականում երկրաշարժի օջախները 10—50 կմ խորության վրա են: Երկրաշարժի վերնակենտրոնում մակերևույթի ցնցման ուժն առավելագույնն է: Որքան վայրը վերնակենտրոնից հեռու է, այնքան այղ ուժը փոքր է:
Երկրաշարժի ուժը չափվում է պայմանական միավորներով’ բալերով։ Մեկ բալից թույլ երկրաշարժերը չեն գրանցվում: Դրանք «զգում են» միայն հատուկ սարքերը: Մարդիկ երկրաշարժը զգում են 3-4 բալ ուժգնության դեպքում: 7 բալից բարձր երկրաշարժերը համարվում են ավերիչ: 1988 թ. Սպիտակի երկրաշարժը 9-բալանոց էր: Այն առաջացրեց մեծ ավերածություններ և խլեց տասնյակ հազարավոր մարդկանց կյանք:
Երկրաշարժը դեռևս հնարավոր չէ ճշգրիտ կանխատեսել: Ամեն տարի Երկրի վրա տեղի է ունենում տարբեր ուժգնության մոտ 1 միլիոն երկրաշարժ: Փաստորեն, մեր մոլորակում յուրաքանչյուր րոպեի ընթացքում տեղի է ունենում միջին հաշվով երկու երկրաշարժ: Երկրաշարժեր առավել շատ են լինում երկրածալքերում, որտեղ երկրակեղևը ավելի շարժունակ է: Այն վայրերը, որտեղ ավելի հաճախ են տեղի ունենում երկրաշարժեր, կոչվում են սեյսմիկ գոտիներ։ Ճարտարագետներն առաջարկում են այդպիսի վայրերում կառուցել այնպիսի շինություններ, որոնք ստորգետնյա ցնցումների դեպքում համարյա չեն ավերվում: Այդպիսի շինություններ կառուցվել են, օրինակ, Ճապոնիայում, որտեղ շատ հաճախ են երկրաշարժեր լինում: Կան քարտեզագրքեր, որտեղ ցույց են տրված երկրաշարժի առումով վտանգավոր վայրերը:

1. =Եթե Աշոտի  մտապահած  թվին ավելացնենք 2 և ստացված  գումարը փոքրացնենք 3 անգամ, ապա կստանանք 34։ Գտե՛ք Աշոտի մտապահված թիվը։
   34×3=102
   102-2=100
2. Աննայի մտապահած թվի եռապատիկից, եթե հանեք 5-ի քառապատիկը, ապա կստանաք 40։ Գտե՛ք Աննայի մտապահված թիվը։
   *x3-20=40
   40+20=60
   60:3=20
   
3. Եթե Գայանեի  մտապահած թվից հանենք  ամենափոքր զույգ երկնիշ թիվը, արդյունքը հնգապատկենք, ապա կստացվի 125։ Գտե՛ք  Գայանեի  մտապահված  թիվը։
   1) 125:5+10=35
4. Եթե Արամի մտապահած  թվին ավելացնենք 127 և ստացված գումարից հանենք  89, ապա կստանանք 111։ Գտե՛ք Արամի մտապահված թիվը։
   73
5. Եթե Նարեի մտապահած թիվը բազմապատկենք 3-ով ու ստացված արտադրյալին  գումարենք 83, ապա կստացվի 419։ Գտե՛ք  Նարեի մտապահված  թիվը։
   112
6. Եթե Նարեկի մտապահած թվի կրկնապատիկից հանենք 14 և արդյունքը բաժանենք 5-ի, ստանանք 60։ Ո՞ր թիվն է մտապահել Նարեկը։
   60×5=300
   300×2=600
   600+14=614
7. Ո՞ր թիվն է մտապահել Սոնան, եթե նրա մտապահած թիվը կրկնապատկենք,  արդյունքը փոքրացնենք  10-ով,    կստանանք  200։
   200+10=210
   210×2=420
8. Եթե Դավիթի մտապահած թիվը բազմապատկենք 4-ով և արդյունքից հանենք 20, կստանանք 2020։ Ո՞ր թիվն է մտապահել Դավիթը։
   2020+20=2040
   2040:4=510
9. Եթե Սարգիսի մտապահած թիվը բազմապատկենք 5-ով և արդյունքից հանենք 5, կստանանք 70։ Ո՞ր թիվն է մտապահել Սարգիսը։
   75:5=15
   
10. Եթե Գալեի մտապահած թվի կրկնապատիկից հանենք 18 և արդյունքը բաժանենք 11-ի, կստանանք 2։ Ո՞ր թիվն է մտապահել Գալեն։

Բաժանարար թեմայից վերհիշենք՝

11․ Քանի՞ բաժանարար ունի 35-ը։
4 հատ

12․ Քանի՞ բաժանարար ունի 28-ը։
6 հատ

13․ Քանի՞ բաժանարար ունի 35-ը։
4 հատ

14․ Քանի՞ բաժանարար ունի 14-ը։
3 հատ

15․ Քանի՞ բաժանարար ունի 40-ը։
8 հատ

16․ Քանի՞ բաժանարար ունի 44-ը։
6 հատ

17․ Քանի՞ բաժանարար ունի 100-ը։
8 հատ

18․ Քանի՞ բաժանարար ունի 30-ը։
8 հատ

19․ Քանի՞ բաժանարար ունի 45-ը։
6 հատ

20․ Քանի՞ բաժանարար ունի 36-ը։
8 հատ

21․ Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։

Жила девочка Женя. Однажды мама послала её в магазин за баранками. Женя купила семь баранок: две для папы, две для мамы, две баранки для себя и одну для братика Павлика. Взяла Женя связку баранок и пошла домой. Идёт она, по сторонам смотрит. А в это время незнакомая собака подошла сзади и съела все баранки. Когда Женя заметила, было уже поздно. Собака доедала последнюю маленькую баранку.
– Ах, вредная собака ! – закричала Женя и погналась за ней.
Женя бежала, бежала, но собаку она не догнала, только заблудилась. А место совсем незнакомое. Испугалась Женя и заплакала. Вдруг, откуда ни возьмись, старушка:
– Девочка, девочка, почему ты плачешь?

Женя рассказала, что с ней случилось. Старушка пожалела Женю, привела её в свой садик и говорит:
– Ничего, не плачь, я тебе помогу.
Правда, баранок у меня нет, но у меня в садике растёт один цветок. Он называется „цветик-семицветик”. Этот цветок всё может. Я подарю тебе цветик-семицветик,
и он всё сделает. Старушка сорвала очень красивый цветок и дала его девочке Жене.
Цветок был похож на ромашку. У него было семь лепестков: жёлтый, красный, зелёный, синий, оранжевый, фиолетовый и голубой.
– Этот цветок не простой, – сказала старушка. – Он может исполнить всё, что ты захочешь. Для этого надо оторвать один лепесток, бросить его и сказать:
Лети, лети, лепесток,
Через запад на восток,
Через север, через юг,
Возвращайся, сделав круг.
Лишь коснёшься ты земли –
Быть по-моему вели.

Женя вежливо поблагодарила старушку и вышла из садика. Она хотела вернуться домой, но не знала как. Девочка хотела уже заплакать, но вспомнила про цветик-семицветик. Она быстро оторвала жёлтый лепесток, бросила его и сказала волшебные слова, которым научила её старушка. А потом добавила: „хочу, чтобы я была дома с баранками”.
Не успела она это сказать, как очутилась дома, а в руках – связка баранок.
лепесток – ծաղկաթերթ                                север – հյուսիս
запад – արևմուտք                                         юг – հարավ
восток – արևելք                                             очутиться – հայտնվել

Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.
1. Что Женя купила в магазине?
баранки
2. Кто съел баранки?
собака
3. Как Женя очутилась в незнакомом месте?
Женя бежала, бежала, но собаку она не догнала, только заблудилась
4. Кто подарил Жене цветок? Каким был цветок?
Старуха Он был разнацветным
5. Какое первое желание Жени исполнил цветик-семицветик?
Она хотела вернуться домой
Согласны ли вы с тем, что…
1. Однажды мама послала Женю за хлебом.
нет
2. Собака съела все баранки.
да
3. Женя догнала собаку и отобрала у неё баранки.
нет
4. Старушка не помогла Жене.
нет
5. Цветок был похож на розу.
нет

Продолжите предложения, используя данные ниже слова.
1. В булочной можно купить…
2. В цветочном магазине можно купить…
3. В книжном магазине продаются…
Слова для справок: книги, баранки, печенье, гата, ромашки, розы,
тюльпаны, альбомы, тетради, учебники, кекс, торт, колокольчики, подснежники.
Подберите антонимы к выделенным словам.
Продавать баранки;
посадить цветок; войти в садик; забыть правило; отдать книгу.

Напишите в нужной последовательности.
1. Женя поблагодарила старушку и вышла из садика.
2. Мама послала Женю в магазин за баранками.
3. Женя заблудилась, испугалась и заплакала.
4. Она сорвала очень красивый цветок и дала его Жене.
5. Старушка пожалела девочку и привела её в свой садик.

Женя отдала маме баранки, а сама про себя подумала: „Это, правда, замечательный цветок. Надо поставить его в самую красивую вазочку”. Любимая мамина вазочка стояла на самой верхней полке. Женя встала на стул и взяла её. В это время за окном пролетали вороны. Женя начала их считать, а про вазочку забыла. Вазочка упала и разбилась!
– Что ты разбила, тяпа-растяпа! – закричала мама из кухни. – Не мою ли любимую вазочку?
– Нет, нет, мамочка, я ничего не разбила. – ответила Женя маме, а сама быстро оторвала красный лепесток, бросила его и тихо сказала:
Лети, лети, лепесток,
Через запад на восток,
Через север, через юг,
Возвращайся, сделав круг.
Лишь коснёшься ты земли –
Быть по-моему вели.
Хочу, чтобы мамина любимая вазочка снова стала целой. Когда мама прибежала из кухни, её любимая вазочка стояла на своём месте. Удивилась мама и послала Женю во двор гулять.

Пришла Женя во двор, а там мальчики играют в Северный полюс.
– Мальчики, мальчики, можно мне с вами поиграть?
– Нет. Мы девчонок на Северный полюс не берём.
– И не нужно. Я и без вас буду на настоящем Северном полюсе. Женя отошла в сторону,
взяла волшебный цветик-семицветик, оторвала синий лепесток, бросила его, сказала
волшебные слова и… очутилась на Северном полюсе. А там холодно, мороз 100 градусов!

– Ай, мамочка, замерзаю! – закричала Женя и стала плакать. Её слезы тут же превратились в сосульки и повисли на носу. А тут ещё появились большие страшные
медведи и идут прямо к Жене. Испугалась девочка, оторвала зеленый лепесток, произнесла волшебные слова и снова вернулась во двор. А мальчики на неё смотрят и смеются.
– Ну, где же твой Северный полюс?
– Я там была.
– Мы не видели. Докажи.
– Смотрите у меня на носу ещё сосулька. Но мальчики не поверили Жене.

Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.
1. Как разбилась любимая мамина вазочка?
она увидел ворон и начал считать и забыл что его мать любила Ваз был у него в руках и упал и разбился
2. Какое второе желание Жени исполнил цветок?
Нет. Мы девчонок на Северный полюс не берём
3. Во что играли мальчики?
играюут в Северный полюс
4. Как Женя оказалась на Северном полюсе?
Женя отошла в сторону,
взяла волшебный цветик-семицветик, оторвала синий лепесток, бросила его, сказала
волшебные слова и… очутилась на Северном полюсе. А там холодно, мороз 100 градусов!
Понравилось ли ей там?
нет
5. Как Женя вернулась во двор?
оторвала зеленый лепесток, произнесла волшебные слова и снова вернулась во двор.
Согласны ли вы с тем, что...
1. Женя разбила вазочку.
да
2 Мальчики играли в футбол.
нет
3. Женя оторвала жёлтый лепесток, сказала волшебные слова и оказалась на Северном полюсе.
да
4. Жене очень понравилось на Северном полюсе.
нет
5. Мальчики не поверили Жене.

да

Նիկարագուայում ժայթքել է երկրի խոշորագույն` Սան-Կրիստոբալ հրաբուխը: Սեպտեմբերի 8-ին սկսված մոխրի և գազի արտանետումները դարձել են մոտակա շրջանների բնակիչների զանգվածային տարհանման պատճառ:

Մոխրի սյան բարձրությունը հասնում է 4 կմ-ի: Նախնական հաշվարկով` հրաբխից կտուժի 20 հազար մարդ:Սան-Կրիստոբալի բարձրությունը հասնում է 1745 կմ-ի: Այն գտնվում է Նիկարագուայի մայրաքաղաք Մանագուայից 150 կմ հյուսիս:

Սան-Կրիստոբալը վերջին անգամ ակտիվացել է 2008-ին: Գազի ու մոխրի արտանետումներին հաջորդել են ոչ մեծ ժայթքումները:

1. Հաշվեք  13սմ կող ունեցող  խորանարդի ծավալը։
   13x13x13=2197
2. Հաշվեք  9դմ կող ունեցող  խորանարդի ծավալը։
   9x9x9=729
3. Հաշվեք  4մ կող ունեցող  խորանարդի ծավալը։
   4x4x4=64
4. Հաշվեք  17մմ կող ունեցող  խորանարդի ծավալը։
   17x17x17=4913
5. Հաշվեք  31դմ կող ունեցող  խորանարդի ծավալը։
   31x31x31=29791
6. Հաշվեք  1դմ կող ունեցող  խորանարդի ծավալը։
   1x1x1=1
7. Հաշվեք  19մմ կող ունեցող  խորանարդի ծավալը։
   19x19x19=6859
8. Հաշվեք  11սմ կող ունեցող  խորանարդի ծավալը։
   11x11x11=1331
9.  Գտեք  նկարում  պատակերված մարմինների ծավալը։ Յուրաքանչյուր խորանարդիկի ծավալը  1սմ³  է։
   2x2x5=20
   10x10x10=1000
   6x10x6=360

10. Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝
5մմ, 8մմ, 16մմ։
5x8x16=640

11. Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝ 11մ, 6մ, 10մ։
6x10x11=660

12. Հաշվեք wւղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝
11սմ, 12սմ, 5սմ։

13. Հաշվեք ուղղանկյունանիստ ծավալը, եթե նրա լայնությունը
12սմ է, երկարությունը՝ 15սմ, իսկ բարձրությունը՝ 10սմ։
12x15x10=1800

14. Գործնական աշխատանք